"DE MAN EN ZIJN FIETS" Wilfried de Jong

Deze maand een boek dat Gerard Beijen en Koos Rademaker van clubfotograaf en Nordic Walker Frans van Geelen ter beoordeling kregen. Hij had het voor zijn verjaardag gekregen en nog niet gelezen. De grote vraag is dus of het lezen hem moet worden ontraden of aangeraden.

Gerard:
‘De man en zijn fiets’ is weliswaar geen loopboek, maar AV Triathlon doet zijn naam natuurlijk ook eer aan met fervente ‘fietssporters’. Zoals met de stoere crossmen en –women die ook starten op zaterdagmorgen als wij als lopers onze rondjes achter de rug hebben. Het lijkt een ongeregeld volkje dat in wisselende groepjes het bos in fietst maar het zijn toch heus onze eigen ‘multi-sporters’. Terug naar het boek: Schrijver is Wilfried de Jong die ik ooit zag in het duo met Waardenburg (W&deJ) in een hilarische hoge trappen act in de Flint waar zij met doodsverachting circusacts opvoerden. In een latere voorstelling brak hij dacht ik een been waardoor ze een tijdje op non-actief stonden. En Wilfried blijkt na zijn cabaretcarrière ook goed te kunnen schrijven. In ieder geval zijn de 44 heel korte verhaaltjes van hooguit een paar bladzijden raak geschreven. Zijn twee langere verhalen over zijn rit op de Mont Ventoux en zijn koude avontuur voor de omslagfoto van het boek smaken wel naar een nog langer verhaal of gewoon één complete roman. Maar dat is volgens mij in Aal, ook een bundel van hem met (absurde) verhalen en in Kop in de Wind niet het geval. Wel lijkt het laatste boek een rode draad met één (kale) fietser te bespeuren. Zijn boek ‘De linkerbil van Bettini’ is wel een complete (fictie) roman. In ieder geval is ‘De man en zijn fiets’ een selectie van wielerstukjes die hij schreef voor NRC en (wielerblad) de Muur. Een viertal verhalen is nieuw. ‘Mist op de Ventoux’ is het eerste verhaal en onmiddellijk pakkend.’Munkzwalm’, het tweede, kwam mij als vakantie-sportfietser zeker en vast heel herkenbaar voor. Met vriend Willem fiets ik elk jaar in voorjaar of zomer een paar dagen in België of Frankrijk. Weliswaar met bepakking en met overnachting in tentje bij boeren, maar het sfeerbeeld dat Wilfred schetst van Munkzwalm en fietsen komt heel dichtbij bij onze onvergetelijke ‘eenzame café- herinnering’ compleet met spoorwegovergangetje en natuurlijk kasseien. Wilfried laat al schrijvend heel wat beroepsfietsers de revue passeren en hij doet dat veelal op korte afstand. Hij ziet ze van dichtbij, ruikt ze, praat met ze en schildert hun omgeving en karaktertrekken heel intrigerend. Als lezer kan je daar van meegenieten en is het wielerjargon niet hinderlijk. En waar hij zijn eigen wielrenervaringen beschrijft, blijft hij ook dicht bij zich zelf. De lijn van de held op Mont Ventoux naar zijn laatste verhaal ‘Naakt met wiel’ is mooi relativerend. Hij eindigt daar fraai met zijn laatste woorden ‘een renner van niets'.

Koos:
Even twijfel of we als loopboek-recensenten ook fietsboeken ter hand moeten nemen. Maar op de voorpagina staat Wilfried blootsvoets (en verder heeft hij ook niets aan) dus wie weet biedt dat aanknopingspunten. Verhalenbundels of een verzameling columns en interviews zijn lastig te recenseren. Er is geen verhaalopbouw, hooguit een centraal thema. Als lezer heb je naderhand ook minder herinneringen aan zo’n bundel, het zijn losse brokken en die hangen als los zand aaneen. Wilfried, “professioneel sportliefhebber”, is onder meer bekend van TV, dus BN’er. En dan is een lucratieve oplage verzekerd als je het als schrijver niet al te bont maakt. “Maar is het wat?” hoor ik mijn toekomstige (clubblad)lezers vragen. De vraag stellen is hem beantwoorden en dat kan wat mij betreft duidelijk zijn: “jazeker”. WdJ kan absoluut goed observeren, mooi en origineel schrijven, met oog voor details die een ander over het hoofd ziet. Hij kan beeldend situaties en sfeer beschrijven, zodat je midden in het verhaal zit, als een muziekliefhebber tussen twee stereoboxen. Knappe stukken (Ravissant), humoristisch taalgebruik (Yes. No?) en boeiende verslaggeving (Jan Janssen, Theo Bos) wisselen elkaar af. Smeets heeft er een stevige concurrent bij met deze producent van hoogwaardige korte en lange verhalen. Het zal ook vast Wilfried’s laatste boek niet zijn. Maar als WdJ mocht kiezen uit een leven als auteur of profwielrenner ben ik er zeker van dat hij voor dat laatste zou kiezen, ook al noemt hij zichzelf op de laatste bladzijde ”een renner van niets”.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten